“Pabili nga po.” sabay katok ko sa harap ng munting sari-sari store.

“Sandali lang” ang narinig kong boses na tila nagmula sa likod ng tindahan. Di nagtagal at pumasok sa loob ng tindahan ang isang mama na sa tingin ko ay nasa 50 years old na. “Ano yun iho?” ang tanong ng mamang pumasok sa tindahan.

“Pagbilhan nga po ng dalawang litrong coke. Yung malamig na malamig po” ang tugon ko naman.

Inabot niya sa aking ang dalawng litrong coke at inabot ko naman ang aking bayad. Nang iabot niya sa aking ang aking sukli ay muli siyang nagtanong. “Kayo ba ang bagong lipat diyan sa bahay na iyan? Mukhang maganda ang inyong bahay pero hindi pa yata tapos.”

“Opo, kami nga po ang may-ari ng bahay na iyan. Binili ko sa ka-opisina ko kasi sa Australia na daw sila ng kanyang buong pamilya maninirahan. Di pa nga tapos pero kailangan na naming tirahan. Sayang din ang upa namin sa apartment.” ang aking naging tugon.

“Kaunti na lang naman ang kailangan at matatapos na rin iyan. Pwedeng pwede na namang tirahan” ang nasabi ng mama sa akin.

“Sige po, baka uhaw na ang mga kasamahan ko sa bahay” ang paalam ko sa mama sa tindahan. “Ako ho pala si Boy” ang pakilala ko.

“Ako naman si Peter” ang pakilala naman ng mama sa tindahan. At tuluyan na akong nagpaalam kay Mang Peter.

Iyon ang unang araw namin sa aming bahay. Di pa kumpleto ang bahay. Wala pa itong pintura at di pa rin tapos ang garahe. Di pa tapos ang itsura ng bahay sa labas pero sa loob ay halos tapos na maliban lamang sa pintura ng mga cabinet sa kusina at mga kwarto. Di na tinapos ng kaopisina ko ang bahay dahil inilaan na lamang ang kanyang pera sa kanilang pagtungo sa Australia. Halos palugi niya ito ibinenta sa akin dahil kailangan niya ng malaking salapi para masigurado ang kanilang pagpunta sa Australia at doon na sila maninirahan ng kanyang pamilya. Hindi bale kaunti na lamang siguro ang aking guguguling upang matapos ang aming bahay.

Dahil lagi akong busy sa trabaho ay ginagabi ako lagi sa aking pag-uwi. Maaga na ang 10 PM sa aking pag-uwi. Minsan ay hating-gabi na ako nakakarating ng bahay. Sa oras ng aking pag-uwi ay lagi kong napapansin ang ilang kabataang lalaki na tumatambay sa tindahan ni Mang Peter. Minsan nag-iisa lamang. Minsan naman ay marami sila. Pero hindi yata nawawalan ng kabataang lalaki sa tindahan ni Mang Peter sa tuwing uuwi ako ng bahay. Madalas din ay may hawak na bote ng beer ang mga kabataang ito.

Minsang umuwi ako ay naghanap ako ng malamig na softdrinks. Wala na akong mautusan dahil tulog na ang aming katulong sa bahay kaya naman ako na ang pumunta sa tindahan ni Mang Peter. Noon ko napagmasdang mabuti ang mga kabataang madalas mag-istambay sa tindahan na iyon. May mga itsura sila. Malamang nasa 15 hangang 18 years old ang mga iyon. Sa gabing iyon tatlo silang istambay doon na umiinom ng beer. Pinakilala sa akin ni Mang Peter ang mga iyon. Si Rex ang pinakamatangkad. Siguro nasa 5’8” siya. Si Arnold naman ay mas mababa ng kaunti kay Rex. At ang huling pinakilala ni Mang Peter ay si Ron-ron. Halos kasing tangkad din niya si Arnold. Habang pinakikilala ni Mang Peter si Ron-ron ay napahiyaw ng uy…. sina Rex at Arnold. Hindi ko na binigyang pansin iyon at pagkabayad ko ng binili ko ay nagpaalam na ako sa kanilang lahat.

Naging misteryo sa akin ang pagkatao ni Mang Peter. Nalaman ko rin kinalaunan na nag-iisa lang pala siya sa kanyang bahay. Dahil di ko naman nakasanayan at ng mga kasambahay ko ang makipaghuntahan sa aming mga kapitbahay ay wala na kaming nalalaman sa tunay na pagkatao ni Mang Peter. Subalit isang gabi nang ako ay umuwi ay nagsimula ko ng malaman ang pagkatao ni Mang Peter.

“Hoy Peter, walang hiya ka. Bakit pati anak ko ay pinapatulan mo. Kabata-bata pa ng anak ko” ang sigaw ng babae sa harap ng bahay ni Mang Peter. Habang sumisigaw ay binabato pa ang bahay ni Mang Peter. Buti na lamang at maraming aso si Mang Peter kaya naman natatakot din ang babaeng iyon na lumapit ng tuluyan sa bahay ni Mang Peter. Alam ko nandoroon si Mang Peter dahil bukas pa ang kanyang tindahan pero di naman siya lumalabas ng bahay.

“Maniac ka talaga, kaya ka nga iniwanan ng iyong pamilya. Walang hiya ka talaga. Bakla ka, lumabas ka dyan!” ang sigaw muli ng nagwawalang babae sa harap ng bahay ni Mang Peter. Pero wala pa rin akong narinig na tugon mula kay Mang Peter. Mukhang di talaga niya papatulang ang babaeng ito.

Marahil ay nagsawa at napagod na ang babaeng nagwawala at bago sumapit ang hating-gabi ay umalis na ito sa harap ng bahay ni Mang Peter. Ayaw ko sanang makialam pero sa narinig ko sa bibig ng babaeng nagwawala na bakla sa Mang Peter ay medyo naantig ang aking damdamin. May sarili nga akong pamilya pero paminsan-minsan ay naghahanap pa rin ang aking katawan ng makakaniig na kabaro ko. Kaya alam ko na rin marahil ang nararamdaman ni Mang Peter sa mga sandalling iyon.

Pumunta ako sa bahay ni Mang Peter at kinatok ko ang gate ng bahay at sinabi kong wala ng yung nagwawalang babae. Sinabi ko na si Boy ang kumakatok pero mukhang walang balak akong pagbuksan ng gate ni Mang Peter. Babalik na sana ako sa aming bahay ng biglang bumukas ang gate. Dumungaw si Mang Peter at napansin ko ang dugo sa kanyang noo. Pinapasok ako sa loob ni Mang Peter at doon ko siya inusisa sa mga pangyayari.

“Ano po ba yun Mang Peter?” ang tanong ko sa kanya.

“Yun ang ina ni Ron-ron” ang tugon sa akin ni Mang Peter.

“Eh bakit siya nagwawala kanina?” muli akong nagtanong kay Mang Peter.

“Ah, eh wala yun” ang naging sagot ni Mang Peter.

“Mang Peter naman, papaano nyong sasabihin na wala yun. Halos basagin na ng babaeng iyon ang mga bintana sa bahay ninyo. At ano namang nangyari sa sugat ninyo sa noo?” muli akong nag-usisa kay Mang Peter. Bago pa man niya ako sagutin ay kinuha ko ang panyo ko at tinakpan ko ang sugat ni Mang Peter sa noo.

“Akala ko kasi kung sino na yung kumakatok sa gate. Pagbukas ko ay sabay hambalos ng babaeng iyon ng isang matigas na bagay. Di ko nga nakita kung ano yung hawak niya. Buti na lang nasara ko uli yung gate” ang tugon ni Mang Peter.

“Eh di may dahilan talaga kung bakit nagwawala yung ale.” ang sabi ko kay Mang Peter.

“Wala talaga.” ang muling tugon ni Mang Peter.

“Okey po, hindi ko na kayo pipilitin. Magpahinga na lamang kayo. At ako na ang magsasara ng inyong tindahan. Paglabas ko po ay ikandado ninyo ang inyong gate at ang mga pintuan ng bahay nyo.” ang nasabi ko na lamang kay Mang Peter.

Umuwi ako sa aming bahay dala pa rin ang misteryo sa katauhan ni Mang Peter. Medyo nahuhulaan ko na kung ano ang nakaraan ni Mang Peter pero nais ko na sa kanyang mga bibig mismo magmula iyon upang kahit papaano ay matulungan ko siya sa kanyang dinaraanan. Para kasing magiging malaking tulong din sa akin ang mga pinagdaanang iyon ni Mang Peter.

Nang mga sumunod na araw ay di ko na nakikita ang mga kabataang lalaki na tumatambay sa tindahan ni Mang Peter. Nakagawian ko na rin kasi na mag-yosi matapos kumain ng hapunan at magpapalamig sa labas ng bahay. Di naman ako bumibili ng pakepaketeng yosi. Patingi-tingi lang ako. Sa tindahan ni Mang Peter ako bumibili ng yosi sa tuwing hahanapin ko ito. Sa tuwing bibili ako ng yosi ay nakikipagkwentuhan muna ako kay Mang Peter bago ako umuwi.

Laking pagtataka ko kay Mang Peter na kahit alam ko ng may malaki siyang problema puro masasayang sandali ng kanyang buhay ang kanyang naikwekwento sa akin. Sa tuwing tatanungin ko siya tungkol sa pamilya niya ay iniiba niya ang kwentuhan. Marahil talagang ayaw na niyang ungkatin ang mga malulungkot na nangyari sa kanyang buhay. Siguro nga ganoon si Mang Peter, palakaibigan at masayahing tao. Kung wala kang nalalaman kahit kaunti sa tunay na pagkatao ni Mang Peter ay hahanga ka sa kanya dahil sa positibong pananaw niya sa buhay.

Isang gabi ay naghanap muli ang aking katawan ng yosi. Syempre sugod sa tindahan ni Mang Peter. Bukas pa ang tindahan pero wala si Mang Peter sa loob nito. Kakatok sana ako sa gate pero napansin ko na bukas pala ito. Kilala na ako ng mga aso ni Mang Peter kaya malaya akong nakapasok sa bakuran ni Mang Peter na di nag-iingay ang mga ito. Subalit bago pa man ako makakatok sa pinto ay nakarinig ako ng ungol ng isang lalaki at ng mga katagang “ang sarap”. Tila nagmumula iyon sa unang silid ng bahay ni Mang Peter. Nang sumilip ako sa bintana, laking gulat ko ng makita ko si Ron-ron, Rex at Arnold na pawang hubo’t hubad na nakatayo sa harapan ni Mang Peter. Samantalang si Mang Peter naman ay nakaupo sa tabi ng kama at di magkamayaw sa pagpapalit-palit na pagsuso sa mga alaga ng mga binatilyo.

Parang isang sanggol si Mang Peter na uhaw sa pagsuso ng kanyang gatas. Kitang-kita sa mukha ng mga binatilyo na sarap na sarap sila sa ginagawa sa kanila ni Mang Peter. Hanggang sa marating nila ang sukdulan. Biglang napatingkayad ang mga ito at halos sabay na bumulwak ang kanilang katas sa mukha ni Mang Peter. Marahil ay nanghina ang mga binatilyo at nahiga muna sa kama. Si Mang Peter naman ay pinunasan ang kanyang mukha at tila may kinuha sa cabinet. Kumuha pala siya ng salapi at iniabot kay Ron-ron. Bago pa man makapag-ayos sina Ron-ron, Rex at Arnold ay nilisan ko na ang bakuran ni Mang Peter.

Biyernes noon ng maaga akong nakauwi ng bahay buhat sa opisina. Matapos kumain ng hapunan ay pumunta ako sa tindahan ni Mang Peter upang bumili ng yosi. Nadatnan ko si Mang Peter na umiinom ng beer mag-isa sa loob ng kanyang tindahan. Kaarawan nya daw at kahit papaano ay nagse-celebrate siya. Inalok niya ako ng beer at di naman ako tumanggi sa kanya. Mayamaya pa ay niyaya niya ako sa kanilang balconahe at doon na lang daw kami uminom.

Masayang kakwentuhan si Mang Peter kaya naman di ko namalayan na marami na rin pala kaming nainom. Hanggang sa tamaan ng kalasingan si Mang Peter, sinimulan niya ikwento sa akin ang kanyang buhay. Dati pala siya empleyado sa isang kumpanya sa Makati. Manager na siya noon at nakatakda na sana siyang i-promote bilang isa sa mga vice-president. Kaya lamang ay mayroon isa ring manager na senior sa kanya ang kanyang malalampasan. Ito ang naghanap ng butas kay Mang Peter para di matuloy ang kanyang promotion.

Paminsan-minsan kasi ay gumigimik si Mang Peter sa isang massage club na para sa mga kalalakihang naghahanap din ng lalaki. Napag-alaman ito ng taong naghahanap sa kanya ng butas at ito ang ginamit para sirain si Mang Peter. Nagtagumpay ito dahil napilitang magresign si Mang Peter upang di na kumalat ang issue. Nalaman din ng pamilya ni Mang Peter ang pangyayari na naging sanhi din ng paghihiwalay nilang mag-asawa. Sumama ang kanyang mga anak sa kanyang asawa. Siya lamang ang naiwan sa bahay na iyon. Nawalan na rin siya ng gana na maghanap pa ng ibang trabaho. Ang naipon niyang pera ay ipinagawa niya ng tindahan na siya nya ngayong pinagkukunan ng ikabubuhay.

Nabagabag ako sa aking nalaman. Dahil sa pagiging silahis ni Mang Peter ay hinusgahan na ng iba ang kanyang pagkatao. Hadlang ba iyon sa hinahangad mong tagumpay. Dahilan ba iyon upang maging miserable ang buhay ng isang tao. At ang pinakamasakit pa sa lahat ay ang sarili nitong pamilya na inaasahan niyang aagapay sa kanya ang humusga din sa kanyang pagkatao. Pero napabilib din ako ni Mang Peter. Sa halip na maging miserable ang kanyang buhay ay pilit pa rin niya itong itinataguyod at pinasasaya sa kabila ng kanyang mga suliranin sa buhay. Halos madaling araw na ng magpaalam ako kay Mang Peter.

Nang mga sumunod na araw ay naging madalas ko na namang nakikita ang mga kabataang lalaki sa tindahan ni Mang Peter sa tuwing ako ay uuwi. Hindi ko na ginambala si Mang Peter dahil alam ko naman na kaligayan na niya ang makausap ang mga iyon. Subalit isang gabi ng ako ay umuwi, napansin ko na maliwanag sa bahay ni Mang Peter. Sarado ang tindahan subalit maraming tao ang naroroon sa loob ng bahay. Di na ako tumuloy sa aming bahay sa halip ay tinungo ko agad ang bahay ni Mang Peter. Laking gulat ko ng malaman ko na may pinaglalamayan pala ang mga tao doo.

Dali-dali kong sinilip ang kabaon at laking gulat ko ng makilala ko ang nakahimlay doon. Patay na pala si Mang Peter. Halos mapaluha ako sa aking nalaman. Nagmasid ako sa paligid at napansin ko ang isang babaeng nakaitim na nakaupo sa sofa na nangingilid ang luha sa kanyang mga mata. Siya pala ang asawa ni Mang Peter. Nilapitan ko siya upang mag-condolence ako sa kanya. Sa paglapit ko sa kanya ay lalo siyang napahagulgol na parang sinisisi ang sarili sa nangyari kay Mang Peter. Alam kasi niyang may sakit sa puso ang kanyang asawa kaya dapat hindi nila hinayaang mag-isa ito sa buhay.

Inatake pala sa puso si Mang Peter ng umagang iyon, Walang nakasaklolo kay Mang Peter. Huli na ng makita ng mga kabataang naging kaibigan na rin ni Mang Peter ang nangyari sa kanya. Wala na siyang buhay ng dalhin sa hospital.

Sa paglabas ko sa bahay ni Mang Peter ay napansin ko rin ang mga kabataan na kaibigan ni Mang Peter. Alam ko na pinakinabangan nila si Mang Peter pero sila rin ang nagbigay kaligayahan sa kanya. Marahali kung wala ang mga ito ay mas napaaga pa ang pagpapaalam ni Mang Peter sa mundong ito at napaaga din sana ang tuluyang pasasara ng tindahan ni Mang Peter.

- W A K A S -